Herinnering aan Éric Cantona's tijd in het Franse voetbal

Éric Cantona is een voetballegende dankzij zijn techniek, charisma en genialiteit, die hem tot een van de beste spelers in de geschiedenis van Manchester United maakten. Hij wordt vaak beschouwd als de katalysator voor het vroege succes van Sir Alex Ferguson bij de Red Devils, doordat hij het team begin jaren negentig de nodige kwaliteit en persoonlijkheid gaf, en meerdere Premier League-titels won tijdens zijn periode op Old Trafford.

Éric Cantona
©
Er bestaat geen discussie over dat Cantona ongelooflijk getalenteerd was, maar zijn weg naar Old Trafford was niet eenvoudig - en hij was ook niet de makkelijkste om mee om te gaan. De Manchester United-legende was in zijn geboorteland Frankrijk eerder berucht vanwege de vele fratsen die hij daar uithaalde, iets wat veel meer aandacht verdient. Er valt zelfs te beweren dat, als Cantona op dat pad was doorgegaan, hij nooit zijn volledige potentieel had waargemaakt.

De vroege jaren

Éric Cantona werd geboren op 24 mei 1966 in Marseille, Frankrijk, en zijn liefde voor voetbal begon toen hij als zesjarige het Stade Vélodrome van Olympique Marseille bezocht. Zijn vader was doelman geweest voor lokale teams op semiprofessioneel niveau en leerde de jonge Éric de basisprincipes, waardoor zijn begrip van het spel langzaam werd gevormd.

Grappig genoeg zorgde dit ervoor dat Cantona begon als doelman bij het jeugdteam van SO Caillolais. Ondanks dat het jeugdteam goede resultaten behaalde, kwam Éric niet echt tot zijn recht omdat hij als keeper te weinig werd uitgedaagd. Uiteindelijk kreeg hij de kans om als spits te spelen - en de rest is geschiedenis.

In de positie waarin hij later beroemd zou worden, groeide Cantona uit tot een natuurlijke doelpuntenmaker op jeugd­niveau en liet hij al een deel van zijn aangeboren talent zien. Dit bleek zeer waardevol toen hij de aandacht trok van een belangrijk figuur in het Franse voetbal: Guy Roux, de legendarische trainer van Auxerre.

Auxerre en verder

Guy Roux was meer dan veertig jaar coach van Auxerre en bouwde daar een zeer stabiele club met een sterk jeugd­systeem. Het was logisch dat iemand als Cantona voor deze club zou tekenen. Hij bracht het grootste deel van zijn tijd door bij de Onder-17, spelend in de vierde divisie van het Franse voetbal, waar hij zijn ervaring opdeed tegen sterkere en fysiekere tegenstanders.

Cantona maakte zijn profdebuut in november 1983, maar wist niet te imponeren. Dit zorgde ervoor dat Roux bijna twee jaar wachtte voordat hij hem opnieuw een kans gaf. Bij die tweede kans stond Éric zelfs bijna met rood van het veld na te zijn geprovoceerd door de tegenstander. Wie bekend is met Cantona's legendarische tijd bij Manchester United weet waarschijnlijk dat de Fransman een heetgebakerd temperament had - en dit waren de eerste tekenen daarvan.

Hij werd voor het seizoen 1985/86 verhuurd aan Martigues in de tweede divisie van het Franse voetbal, waar hij de broodnodige ervaring als profspeler opdeed. De twee daaropvolgende seizoenen werd hij veel meer een vaste waarde in het eerste elftal van Auxerre. Hij scoorde een behoorlijk aantal doelpunten, maar kwam ook in de problemen door botsingen met tegenstanders én ploeggenoten, waardoor hij het etiket van inconsistent kreeg opgeplakt.

De Fransman kreeg uiteindelijk de kans van zijn leven: in 1988 tekende hij bij Marseille, destijds het sterkste team van het land. Het leek een droomcombinatie na zijn groei als speler, maar het pakte totaal anders uit.

Controverses en vertrek

Bernard Tapie, een bekende Franse politicus en zakenman, had midden jaren tachtig de leiding over Marseille overgenomen en was bezig een team op te bouwen dat de Europacup zou kunnen veroveren. Het toevoegen van Cantona, destijds een zeer veelbelovende Franse talent, was dan ook een logische stap. Bovendien was Éric zelf een groot supporter van Marseille, waardoor het leek alsof dit een perfecte combinatie zou zijn.

Dat bleek het niet te zijn. Ondanks dat hij uit Marseille kwam en tot op de dag van vandaag zijn liefde voor de club uitspreekt, wist Cantona nooit echt een band met de fans op te bouwen en was hij geen vaste basisspeler in de sterrenformatie. Bovendien werd hij in het seizoen 1988/89 uitgesloten van het Franse nationale team nadat hij de toenmalige bondscoach Henri Michel had bestempeld als "een van de meest incompetente trainers in het wereldvoetbal".

In de twee seizoenen die volgden werd Éric uitgeleend aan Bordeaux en Montpellier. Bij Bordeaux stelde hij teleur, maar bij Montpellier leverde hij wel prestaties. Toch leek het alsof hij zijn richting begon te verliezen. Ondanks zijn goede spel bij Montpellier raakte hij verwikkeld in een ruzie met ploeggenoot Jean-Claude Lemoult, waarbij hij zelfs zo ver ging dat hij een schoen naar hem gooide. Dit leidde ertoe dat Cantona door de club werd ontslagen en zijn huurperiode voortijdig werd beëindigd.

Marseille besloot uiteindelijk dat Cantona de moeite niet waard was en verkocht hem in de zomer van 1991 aan Nîmes, een andere Franse club. Zijn tijd daar was echter even teleurstellend. Halverwege het seizoen stapte hij over naar het Engelse Leeds United, omdat Cantona in het buitenland wilde spelen om een grote verandering in zijn carrière teweeg te brengen. Na een half seizoen daar was hij van cruciaal belang voor het winnen van de First Division door dat team - en de rest is, zoals men zegt, geschiedenis.

Conclusie

Éric Cantona's tijd in het Franse voetbal kende veel meer negatieve dan positieve momenten. Het kostte hem lange tijd om als speler discipline en consistentie te leren - iets wat hem in Frankrijk niet lukte, maar wat hij uiteindelijk wel in Engeland wist te bereiken. Dit is een uitstekend voorbeeld van het feit dat de ontwikkeling van een speler niet te voorspellen valt, iets wat in de huidige tijd, waarin de jacht op jong talent zo'n belangrijk onderdeel is, van groot belang kan zijn om te benadrukken.